MPO پارامتر فراموش شده ي فيتينگ
MPO مطلوب براساس دو هدف تعيين مي شود:
• جلوگيري از ناراحتي ناشي از بلندي
• جلوگيري از كاهش كيفيت سيگنال در سطوح ورودي بالا
اشباع شدن و بلندي ناكافي از نگراني هاي مربوط به MPO پايين به حساب مي آيد. وقتي ورودي بعلاوه بهره از MPO فراتر رود، اشباع شدن رخ مي دهد و باعث ديستورشن و از بين رفتن نشانه هاي زماني مي شود. اين پيامد به شدت وضوح گفتار و درك گفتار بيمار را به خصوص در محيط هاي نويزي كاهش مي دهد. به طور مشابه بلندي ناكافي نيز باعث كاهش نشانه هاي گفتاري قابل دسترس خواهد شد.
اهميت و نگراني كاربران سمعك نسبت به ظاهر سمعك، شركت هاي سازنده سمعك را مجبور به ساخت رسيورهاي كوچك تر كرده است. بهاي كوچك شدن سمعك هاي امروزي، كاهش MPO است. سمعك هاي RITE نيز براي كوچكتر شدن سمعك هاي BTE روانه بازار شد امابدليل اينكه رسيور بايد در گوش طيف وسيعي از بيماران جا بگيرد، در سايز كوچك ساخته مي شود ،درنتيجه كاهش MPO جزء نقص هاي آن است. براي اكثريت كاربران سمعك ،ماكزيمم خروجي 100dB كم است. MPO پايين به ميزاني گفته مي شود كه پايين تر از بلندي قابل انتظار كاربر است. اين اتفاق معمولا براي افرادي كه كم شنوايي قابل توجهي دارند و ورودي بالاتر از سطح گفتار معمولي است،اتفاق مي افتد. براي افرادي كه كم شنوايي ملايم دارند (نياز به بهره كمي دارند) وقتي ورودي پايين است تاثير MPO پايين بخاطر اينكه خروجي پايين تر از MPO است، آشكار نيست. از طرف ديگر وقتي سمعك مشابه براي فرد با كم شنوايي شديد مورد استفاده قرار گيرد، وقتي شدت ورودي افزايش مي يابد سمعك به سرعت وارد اشباع مي شود. در اين شرايط كاربر سمعك از گرفتگي صدا ، صداي ديستورت شده و ناواضح حتي در شدت هاي معمولي گفتار شكايت دارد.
در شكل شماره 1 ، سه سمعك B، A و C با MPO هاي متفاوت مشاهده مي شود:
(A:108 dB) (B:124 dB) (C:135 dB)
هر سه سمعك براي كم شنوايي فلت 75dBHL تنظيم شده است، صداي گفتاري در شدت 58dBspl (رديف بالا) و 85dBspl (رديف پايين) ارائه شده است. در سطح ارائه 58dbspl (رديف بالا) خروجي هر سه سمعك تقريبا مشابه است. در نتيجه اگر اين سه سمعك با MPO متفاوت، براي كم شنوايي منوسط تا شديد تنظيم شود خروجي سمعك براي شدت هاي پايين مشابه خواهد بود. در شدت ورودي 85dbspl، خروجي سمعك ها تفاوت آشكاري دارد، سمعك نوع A هرگز براي بيماري با افت 75dBHL مناسب نخواهد بود و خروجي آن ضعيف، گرفته و ناواضح خواهد بود.
غلبه بر كاهش بلندي صدا
يكي از تصورات نادرست غلبه بر MPO پايين، استفاده از ولوم كنترل است. متاسفانه افزايش ولوم كنترل، خروجي را براي همه اصوات افزايش مي دهد. از آنجا كه سطح MPO همچنان ثابت است، با افزايش ولوم كنترل، خروجي براي شدت هاي بلند تغييري نخواهد كرد، در نتيجه گفتار گرفته و ضعيف همچنان ادامه خواهد داشت حتي اگر بلندي براي شدت هاي آرام بهبود پيدا كرده باشد.
گاهي اوقات كاربران با تجربه سمعك از سمعك جديدشان راضي نيستند و علي رغم اينكه پاسخ فركانسي_بهره در دو سمعك مشابه است از عدم بلندي كافي شكايت دارند. عدم بلندي كافي سمعك جديد براي صداي متوسط و بلند است و بلندي براي ورودي آرام رضايت بخش است. دليل اين شكايت كاربران، استفاده آن ها از سمعك كوچك تر جديد است كه MPO آن به اندازه سمعك قبلي نيست و پايين بودن MPO، درك بلندي را محدود مي كند. بنابراين علاوه بر دقت در انتخاب سمعك با بهره مناسب، MPO كافي و برابر با سمعك قبلي بايد مورد توجه قرار گيرد.
راه حل ديگر غلبه بر MPO پايين، جايگذاري عميق قالب يا سمعك داخل كانال گوش است كه باعث كاهش حجم باقيمانده و افزايش SPL در كانال گوش مي شود.
در شكل 2 سمعك B, A و C را با MPO هاي متفاوت مي بينيد:
(A:108 dB) (B:126 dB) (C:135 dB)
هر سه سمعك در معرض صداي گوينده خانم در حضور نويز با نسبت سيگنال به نويز 15+ در شدت گفتار 58dBspl (رديف بالا) و شدت 85dBspl قرار گرفته اند. با قرارگيري عمقي سمعك A، پيك خروجي آن برابر با سمعك C خواهد شد.
در سمعك A در شدتهاي ورودي بلند (در نويز)، خروجي گفتار از MPO فراتر مي رود، اما چون نويز زمينه پايين تر از گفتار است، تا سطح MPO تقويت مي شود. بنابراين تفاوت شدت بين خروجي سيگنال و نويز (SNR) در سمعك A با MPO پايين، كاهش مي يابد و درك گفتار كاربر در نويز مختل مي شود.
در سمعك B و C خروجي گفتار و نويز زير MPO خواهد بود، بنابراين، روابط شدتي بين آنها دست نخورده باقي مي ماند.
كوك در سال 2011 طي تحقيقاتي، تاثير MPO و سيستم كاهش نويز روي درك گفتار در نويز را بررسي كرد. آزمون درك گفتار در نويز در شرايط MPO مناسب (مطابق با افت شنوايي) و MPO پايين ( 10dBكمتر) و در شرايط NR روشن و خاموش انجام شد. نتيجه ي اين بررسي مشخص كرد NR مي تواند اثر مخرب MPO پايين روي درك گفتار را، تخفيف دهد.
نتيجه گيري
استفاده از ولوم كنترل و جايگذاري عميق نمي تواند به طور كامل اثرات مخرب پايين بون MPO را جبران كند بنابراين دقت در انتخاب سمعك با MPO مناسب به خصوص براي كم شنوايي هاي شديد و كاربران با سابقه ي استفاده از سمعك، ضروري است.
گروه علمی و آموزشی صبا
Refrences
Kuk F, Keenan, Baekgaard.(2007).Speech in noise performance of micro size BTE
Kuk et al. (2008). MPO: A forgotten parameter in hearing aid fitting
Kuk et al .(2010). Effect of MPO and noise reduction on speech recognition in noise
