تجویز و فیتینگ سمعک و کمک افزارهای شنوایی در کودکان
نسخه دو: انتخاب سمعک مناسب در کودکان
انتخاب سمعک در کودکان جزء اصلی ترین و حیاتی ترین بخش های فرایند توانبخشی در کودکان است که این حساسیت توجه به چند حوزه را بر می انگیزد که شنوایی شناس باید تمامی این موارد را قبل از تجویز سمعک مدنظر قرار دهد. در کل به نظر می رسد قبل از تجویز سمعک در کودکان باید نوع سمعک، برنامه های مورد استفاده در سمعک، میزان و شکل کم شنوایی، نوع کم شنوایی، سایر کم توانی های همراه با کم شنوایی، سن کودک و عوامل شخصیتی را مد نظر قرار دهد که در زیر به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.
نوع سمعک: در جمعیت بزرگسال بسته به کم شنوایی بیمار، اندازه کانال گوش و عوامل شخصیتی می توان از سمعک های رده نامرئی IIC تا پرتوان BTE را تجویز کرد اما برعکس تجویز سمعک داخل گوشی در کودکان محدودیت دارد و گفته می شود که نباید در کودکان زیر 5 سال با هر درجه ایی از کم شنوایی سمعک داخل گوشی تجویز کرد(1). علت این محدودیت در رشد سریع کانال در کودکان نهفته است و طبق مطالعات فیزیولوژی گوش تا 6-5 سالگی رشد سریع و پس 9 سالگی رشد آن تقریبا متوقف می شود(2). ازاین رو دیده شده است که در بازه زمانی 3 الی 6 ماه امکان بازخورد وجود دارد و باید برای حل این مشکل قالب تعویض شود که مسلما این تعویض در سمعک پشت گوشی نسبت به پوسته سمعک داخل گوشی بسیار راحت تر است و از جنبه زمانی و هزینه ایی کارامد تر است.
علت های دیگری که برای عدم تجویز سمعک داخل گوشی در کودکان ذکر شده است عدم پوشش کم شنوایی های عمیق ، کم ایمنی سمعک های داخل گوشی و عدم استفاده از وسایل نگهدارنده سمعک از قبیل Huggie Aids، hearing aid clips و غیره اشاره کرد(3). البته در گذشته مواردی همچون عدم استفاده از سیستم های ALD ، FM و بی سیم در سمعک های داخل گوشی جزء مواردی بود که از تجویز سمعک داخل گوشی در کودکان جلوگیری به عمل می آورد اما امروزه و بویژه در سمعک استارکی این مشکل حل شده است(4).
برنامه های مورد استفاده در سمعک: طبق گزارش ASHA کم شنوایی در کودکان به طور معمول در حد افت های بالا (شدید تا عمیق) می باشد ازاین رو لازم است که در سمعک کودکان برنامه های انتقال فرکانسی جهت فراهم کردن قابلیت شنیداری و درک بسامدهای بالا که جزء مناطق مرده حلزون هستند وجود داشته باشد همچنین برنامه feedback suppression و noise cancellation کارآمد جهت حذف سوت سمعک و کاهش نویز جهت بهبود درک گفتار وجود داشته باشد(5،6). در کودکان میکروفون جهت دار برای زوم بر سخنان گوینده و ازاینرو بهبود نسبت سیگنال به نویز باید وجود داشته باشد و قابلیت تغییر به میکروفون همه سویه (Omnidirectional) هم داشته باشد(7).
همچنین در سال های اخیر بسیار توصیه شده است که سمعک کودکان باید به مدار REM مجهز باشد که بتوانیم در کودکان ارزیابی واقعی از صدای تقویت یافته در کانال گوش را داشته باشیم. طبق قوانین فیزیک صدا، هرچه حجم کانال گوش کمتر باشد میزان افزایش فشار صدا بر حسب dB SPL افزایش می یابد ازاین رو در کودکان امکان دارد که حتی با تنظیم سمعک طبق کم شنوایی میزان صدای بیشتر از حد مطلوب به گوش کودک برسد که این میزان حتی تا dB SPL 32 بیشتر از حد مطلوب هم گزارش شده است بنابراین برای جلوگیری از ضربه صوتی در کودکان و نوزادان استفاده از REM ضروری می باشد(8).
در کودکان که به سن مدرسه می رسند حتی با بهترین سمعک و فیتینگ (برازش) مطلوب همواره والدین از مشکلات درسی کودکانشان در کلاس درس شکایت می کنند که این مشکل بهتر است با سیستم FM و وایرلس (بی سیم) حل شود سیستم های بی سیم به خاطر آنکه نویز و بازآوایی را حذف می کنند و اثر فاصله بین گوینده و شنونده بر درک گفتار را حذف می کنند به نحو برجسته ایی سبب افزایش درک گفتار می شوند که در مطالعات مختلف تایید شده است(9). در شکل 1 نمونه ایی از وسایل و سمعک بی سیم آورده شده است.
شکل 1: نمونه ای از سیستم وایرلس سمعک استارکی
میزان و شکل کم شنوایی: میزان و شکل کم شنوایی در کودکان در انتخاب قدرت سمعک و حتی مولفه های آکوستیکی سمعک تاثیر گذار خواهد بود. در کودکان بزرگتر در صورت افت های کم می توان سمعک داخل گوشی تجویز کرد ولی برخلاف بزرگسالان در هر صورت باید سمعک دوگوشی تجویز شود و بسته به شکل کم شنوایی باید خصوصیات آکوستیکی قالب را اصلاح کرد به طور مثال در کم شنوایی های با افت نزولی بهتر است از horn استفاده شود و در صورت افت صعودی(یعنی افت در بسامدهای پایین) باید از reverse horn استفاده کرد چون اولی سبب تقویت صوتی بسامدهای بالا و دومی سبب کاهش بسامدهای بالا می شود(3).
نوع کم شنوایی: نوع کم شنوایی در انتخاب نوع سمعک و پارامترهای صوتی بسیار تاثیر گذار است، در کودکان با مشکل انتقالی باید قالب سمعک ونت مناسب جهت تهویه هوا را داشته باشد که مشکل عفونت در کانال گوش یا گوش میانی را بدتر نکند که وجود ونت (روزنه) مناسب بخصوص در بیماران با پرده پرفوره بسیار حائز اهمیت است(10). در کودکانی که عفونت مزمن شدید دارند و گذاشتن قالب بر روی گوش می تواند سبب بدتر شدن مشکل عفونت شود باید از سمعک های استخوان مهار (BAHA) استفاده شود(11).
سایر کم توانی های همراه با کم شنوایی: در کودکان فلج مغزی و آنهایی که به خاطر مشکل بیلی روبین بالا نتوانسته اند روی حرکت سر و گردن خود کنترل داشته باشند و بیشتر اوقات در حالت خوابیده هستند باید سمعک پشت گوشی تجویز گردد(12).
گروه علمی و آموزشی صبا
Refrences
1. Stelmachowicz, Patricia G. "Current issues in pediatric amplification." The Hearing Journal 49, no. 10 (1996): 10-12. Seikel, J., Douglas King, and David Drumright. Anatomy & physiology for speech, language, and hearing. Cengage Learning, 2009.
2. Dillon, Harvey. Hearing aids. Thieme, 2001.
3. http://starkeypro.com/
4. Simpson, Andrea. "Frequency-lowering devices for managing high-frequency hearing loss: A review." Trends in Amplification 13.2 (2009): 87-106.
5. Flynn, Traci Schmidtke, and M. Flynn. "Designing hearing aids for children with severe-to-profound losses." Hear Rev 11.13 (2004): 36-40.
6. Ching, Teresa YC, et al. "Directional effects on infants and young children in real life: Implications for amplification." Journal of Speech, Language, and Hearing Research 52.5 (2009): 1241-1254.
7. Moodie, K. Shane, Richard C. Seewald, and Sheila T. Sinclair. "Procedure for predicting real-ear hearing aid performance in young children." American Journal of Audiology 3.1 (1994): 23-31.
8. Nguyen, Huong Thi Thien. The impact of frequency modulation (FM) system use and caregiver training on young children with hearing impairment in a noisy listening environment. Diss. The University of Iowa, 2011.
9. Valente, Michael, and Holly Hosford-Dunn. Audiology treatment. Thieme, 2011.
10. Macnamara, Marcelle, David Phillips, and David W. Proops. "The bone anchored hearing aid (BAHA) in chronic suppurative otitis media (CSOM)." The Journal of Laryngology & Otology 110.21 (1996): 38-40.
11. Roeser, Ross J., Michael Valente, and Holly Hosford-Dunn, eds. Audiology: diagnosis. Vol. 1. Thieme, 2007.
