تجویز و فیتینگ سمعک و کمک افزارهای شنوایی در کودکان
نسخه یک: ارزیابی های اولیه جهت تعیین کاندیداتوری سمعک
همواره در سال های اخیر مبحث انتخاب سمعک مناسب و فیتینگ آن در کودکان جزء چالش های رشته شنوایی شناسی بوده است و در این زمینه نظرات مختلفی عنوان شده است. حال در این مقاله به مروری جامع از مطالب در 4 نسخه می پردازیم:
نسخه یک: ارزیابی های اولیه جهت تعیین کاندیداتوری سمعک
نسخه دو: قالب گیری و انتخاب مناسب سمعک
نسخه سه: فیتینگ و follow up
نسخه چهار: سمعک در کودکان نوروپاتی
به علت عدم همکاری مطلوب ارزیابی دقیق آستانه در کودکان تقریباً امکان پذیر نیست، از این رو برای ارزیابی این دسته از کودکان از مجموعه آزمون باید استفاده کرد. طبق پروتکل ارزیابی کودکان آزمون های رفتاری، تمپانومتری، OAE و الکتروفیزیولوژی همچون ABR جزء مجموعه آزمون ارزیابی این کودکان قرار دارند.
خوشبختانه تشخیص کم شنوایی و از این رو مداخله سریع جهت تجویز سمعک به زیر 1 سال و حتی 6 ماه در کشور رسیده است. اولین آزمونی که از نوزادان پس از تولد در بیمارستان پیش از ترخیص به عمل می آید آزمون OAE است که به کم شنوایی بالای dB 35 حساس است که اگر کودک در این آزمون رد شود باید دو هفته بعد از آزمون اولیه از وی آزمون مجدد به عمل آید(1). حال اگر دوباره کودک در این آزمون رد شود باید از نوزاد آزمون های جامع تر و دقیق تر به عمل آید چون امکان دارد رد شدن در آزمون OAE به خاطر تجمع مایع در گوش میانی باشد که احتمال این قضیه به وسیله آزمون تمپانومتری رد می شود(2).
حال اگر از کم شنوایی کودک مطمئن شدیم و بخواهیم میزان دقیق آستانه شنوایی را جهت تجویز و فیتینگ سمعک جویا شویم بهتر است از آزمون های شنوایی سنجی رفتاری و الکتروفیزیولوژی بهره ببریم. که در جدول 1 بسته به سن کودک، آزمون فیزیولوژی، رفتاری و الکتروفیزیولوژی مناسب توضیح داده شده است(3). البته باید یادآور شد که پیش از تمامی این آزمون ها حتما باید آزمون تمپانومتری جهت رد هرگونه مشکل در گوش میانی از جمله جمع مایع رد شود.
جدول 1: آزمون های فیزیولوژیک، رفتاری و الکتروفیزیولوژی مورد استفاده در ارزیابی استانه شنوایی کودکان با توجه به رده سنی کودک
سن کودک
اگرچه امروزه استفاده از پتانسیل های برانگیخته دیررس (LLR) شنیداری جهت ارزیابی آستانه شنوایی در نوزادان و کودکان فراهم شده است و حساسیت و ویژگی این آزمون به مراتب بیشتر از ABR و ASSR می باشد و خوشبختانه ابزار بالینی این آزمون که توسط بزرگانی همچون Dillon و Frye فراهم شده است در کشور تحت آزمون HEARLab موجود است.
حال بسته به آزمون های ذکر شده در جدول 1 و با توجه به نتایج حاصله از تمامی انها شنوایی شناس باید میزان استانه شنوایی را با دقت بالا تخمین دهد و بسته به میزان کم شنوایی پروتکل مطلوب جهت روند توانبخشی همچون سمعک را تدوین نماید.
شنوایی شناسان همواره باید هوشیار باشند که جمعیت نام برده در زیر باید تا 3 سالگی هر 6 ماه به طور دوره ای معاینه شوند زیرا دیده شده است که این احتمال وجود دارد که نوزادی در آزمون اول قبول شود ولی بعدها با علائم کم شنوایی مراجعه کند. حتی ممکن است نوزادی که بر اساس مجموعه آزمون کم شنوا تشخیص داده شده به دلیل نوسانی بودن کم شنوایی بعداً از شنوایی بهتری برخوردار شود. در زیر این جمعیت از نوزادان آورده شده اند(4).
• نوزادان نارس
• بستری بیش از 5 روز در بخش مراقبت های ویژه نوزادان(NICU)
• بیلی روبین بالا و تعویض خون
• استفاده از داروهای سمی برای گوش
• سابقه کم شنوایی در خویشان
• مشکلاتی همچون ضربه در حین تولد و زایمان مادر
• عفونت مکرر نوزاد
• عفونت های TORCH و مننژیت
حال اگر در معاینات دوره ایی میزان کم شنوایی کودک تغییر کرد باید در تجویز سمعک این تغییرات تاثیر داده شود. در نهایت شنوایی شناس همواره باید مد نظر داشته باشد که ارزیابی شنوایی در نوزادان و کودکان باید طبق چند مجموعه آزمون تعیین شود و ارزیابی های دوره ایی منظم را در کودکان با خطر بالا همواره مدنظر داشته باشند.
2 نمونه واضح از کودکان را که به مرور شنوایی انها تغییر می کند کودکان نوروپاتی و زردی بالا هستند که این دسته از کودکان حتی در فواصل زمانی 3 ماه باید ارزیابی شوند که بتوان وقوع احتمالی ضربه صوتی توسط سمعک را پایش کنیم.
گروه علمی و آموزشی صبا
Refrences
1. Mehl, Albert L., and Vickie Thomson. "Newborn hearing screening: the great omission." Pediatrics 101.1 (1998): e4-e4.
2. Sutton, Graham J., Patricia Gleadle, and Sandra J. Rowe. "Tympanometry and otoacoustic emissions in a cohort of special care neonates." British journal of audiology 30.1 (1996): 9-17.
3. Northern, Jerry L., and Marion P. Downs. Hearing in children. Lippincott Williams & Wilkins, 2002.
4. Meyer, Christiane, Jan Witte, Agnes Hildmann, Karl-Heinz Hennecke, Karl-Ulrich Schunck, Kerstin Maul, Ute Franke et al. "Neonatal screening for hearing disorders in infants at risk: incidence, risk factors, and follow-up." Pediatrics104, no. 4 (1999): 900-904.
